Κεφάλαιο 1: Το γενετικό υλικό

1. Τι γνωρίζετε για το πείραμα των Griffith, Avery, Mac-Leod και McCarty; 

2. Ποια τα βιοχημικά δεδομένα που υποστήριξαν ότι DNA είναι γενετικό υλικό;

3. Τι είναι αποικία;

4. Τι γνωρίζετε για το πείραμα των Hershey και Chase; (ή με ποια πείραμα  επιβεβαιώθηκε οριστικά ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό και τι γνωρίζετε για αυτό); 

5. Τι είναι in vivo, in vitro, ιχνηθέτηση; 

6. Τι είναι νουκλεοτίδια, απο τι αποτελούνται;

7. Πως συνδεόνται νουκλεοτίδια μεταξύ τους σε μια αλυσίδα και τι γνωρίζετε για αυτόν 

τον δεσμό;

8. Πως συνδέτονται οι δύο αλυσίδες του DNA μεταξύ τους; 

9. Τι σημαίνει προσανατολισμός 5`  3`;

10. Ποια αποτελέσματα βοήθησαν στην ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA; 

11. Να διατυπωθεί το μοντέλο της διπλής έλικας του DNA των Watson και Crick

12. Πως σταθεροποιείται η δευτεροταγής δομή του DNA; 

13. Ποια η σημασία της συμπληρωματικότητας των βάσεων;

14. Ποιες οι λειτουργίες του γενετικού υλικού;

15. Τι είναι γονιδίωμα; Ποιοι οργανισμοί ονομάζονται απλοειδείς, ποιοι διπλοειδείς; Να αναφέρετε παραδείγματα.

16. Τι είναι αριθμός, τι αλληλουχία βάσεων;

17. Τι γνωρίζετε για το κύριο μόρια προκαρυωτικού γενετικού υλικού;

18. Τι γνωρίζετε για το πλασμίδιο;

19. Ποια η βασική μονάδα οργάνωσης του DNA και ποια είναι η δομή της;

20. Τι είναι το κεντρομερίδιο;

21. Ποια η διαφορα ινιδίων χρωματίνης και χρωμοσώματος; Ποτε είναι ορατά τα χρωμοσώματα;

22. Πόσα ζεύγη βάσεων υπάρχει σε έναν γαμέτη, πόσα σε ένα σωματικό κύτταρο μετά τη μίτωση, πόσα σε ένα σωματικό κύτταρο λίγο πριν την μίτωση;

23. Τι είναι καρυότυπος;

24. Πως μπορούμε να κατασκευάσουμε έναν καρυότυπο;

25. Πόσα χρωμοσώματα υπάρχουν σε ένα ανθρώπικο σωματικό κύτταρο; Τι είναι αυτοσωμικά και τι φυλετικά χρωμοσώματα;

26. Πόσα χρωμοσώματα υπάρχουν σε ένα γαμέτη (γεννετικό κύτταρο;)

27. Πότε φαίνονται στο οπτκό μικροσκόπιο τα χρωμοσώματα;

28. Τι γνωρίζετε για την ημιαυτονομία ορισμένων οργανιδίων;

29. Τι γνωρίζετε για το γενετικό υλικό των ιών;

30. Ποιες δομές γνωρίζετε που να αποτελούνται από κυκλικό δίκλωνο DNA; 

31. Ποιους δεσμούς γνωρίζετε στο μόριο του DNA; 

32. Που βασίζεται η άποψη ότι τα μιτοχόνδρια προέρχονται εξελικτικά από τα προκαρυωτικά κύτταρα;

33. Υπάρχει περισσότερο DNA από τον πατέρα ή από την μητέρα; Γιατί;

34. Σε τι διαφέρει το γενετικό υλικό των σωματικών κυττάρων από αυτό των γαμετών;

35. Ποια μόρια DNA αντιγράφονται ανεξάρτητα από την αντιγραφή του κύριου DNA; 

36. Σε τι διαφέρει το 1ο από το 20ο χρωμόσωμα;

37. Στο πείραμα των Hershey και Chase θα μπορούσε να χρησημοποιηθεί αντι για ραδιενεργο θείο ή φώσφορο κάποια μόρια υδρογόνου (π.χ. βαρύ Η) για την σήμανση;

38. Σε ποια κυτταρικά οργανίδια θα βρείτε γενετικό υλικό (DNA) σε ένα φυτικό κύτταρο; Σε ποια σε ένα ζωϊκό κύτταρο;

39. Σε ένα κύτταρο βρέθηκε το ποσοστό της Αδενίνης σε ένα νουκλεϊκό οξύ να είναι 51%. Μπορεί να πρόκειται για γενετικό υλικό;

40. Έχουμε σε ένα κύτταρο 44 μόρια DNA και σε ένα άλλο κύτταρο 38 μόρια DNA. Άν γνωρίζετε ότι το ένα κύτταρο προήλθε από σωματικό κύτταρο διπλοειδή οργανιμού, ένω το άλλο από απλοειδή οραγανισμό, ποια κύτταρο ανήκει σε απλοειδή και ποιο σε διπλοειδή οργανισμό;

Α. Ασκήσεις Υπολογισμού Νουκλεοτιδίων & Δεσμών Υδρογόνου

1. Διάβασε προσεκτικά την εκφώνηση.

   • Αναζήτησε τι ακριβώς δίνεται (π.χ. μήκος DNA, ποσοστά βάσεων).

2. Χρησιμοποίησε τη σχέση:

   • Συνολικός αριθμός νουκλεοτιδίων = μήκος DNA × 2 (γιατί το DNA είναι διπλή έλικα).

3. Υπολόγισε δεσμούς υδρογόνου:

   • Α-Τ: 2 δεσμοί υδρογόνου.

   • G-C: 3 δεσμοί υδρογόνου.

   • αριθμός δΗ = 3Α+3G

Παράδειγμα:
Αν το DNA έχει μήκος 3.000 ζεύγη βάσεων και το 40% είναι G-C:

• Συνολικά νουκλεοτίδια: 3.000 × 2 = 6.000.

• G-C = 40% × 6.000 = 2.400 (άρα 2.400 × 3 δεσμοί).

• Α-Τ = 60% × 6.000 = 3.600 (άρα 3.600 × 2 δεσμοί).

Β. Ασκήσεις για Ποσοστά Βάσεων

1. Χρησιμοποίησε τις βασικές σχέσεις:

   • A = T και G = C (σε διπλή έλικα).

   • A + G = T + C = 50% (για μία αλυσίδα).

2. Υπολόγισε άγνωστα ποσοστά:

   • Αν δίνεται ότι το G είναι 30%, τότε:

     • C = 30%, A + T = 40% → Άρα A = T = 20%.

Γ. Ασκήσεις για RNA (συμπληρωματική αλυσίδα)

1. Γράψε την αλυσίδα DNA που δίνεται.

2. Αντικατάστησε τις βάσεις για RNA:

   • A → U, T → A, G → C, C → G.

3. Επαλήθευσε το αποτέλεσμα.

3. Συχνά Σφάλματα & Πώς να τα αποφύγεις

• Πρόσεξε τις μονάδες μέτρησης! Αν δίνεται μήκος DNA σε ζεύγη βάσεων (bp), θυμήσου να πολλαπλασιάσεις επί 2 για συνολικά νουκλεοτίδια.

• Έλεγξε το σύνολο των βάσεων! Σε μία διπλή έλικα, το ποσοστό των βάσεων πρέπει να είναι 100%.

• Μην ξεχνάς τη συμπληρωματικότητα! Ειδικά στις ασκήσεις RNA.