Τεύχος Α

Η κοχικίνη είναι ένα αλκαλοειδές που παρεμποδίζει τη λειτουργία των μικροσωληνίσκων, αναστέλλοντας τον σχηματισμό της μιτωτικής ατράκτου κατά τη διάρκεια της κυτταρικής διαίρεσης. Η δράση της κοχικίνης διακόπτει τη μίτωση στο στάδιο της μετάφασης, καθιστώντας την χρήσιμη στη μελέτη της κυτταρικής διαίρεσης και στη δημιουργία καρυοτύπων.

1. Αριθμός κυτταρικών διαιρέσεων:

   • Στη μίτωση πραγματοποιείται μία κυτταρική διαίρεση, ενώ στη μείωση λαμβάνουν χώρα δύο διαδοχικές διαιρέσεις (μείωση Ι και μείωση ΙΙ).

2. Αριθμός θυγατρικών κυττάρων:

   • Η μίτωση παράγει δύο γενετικά πανομοιότυπα θυγατρικά κύτταρα, ενώ η μείωση παράγει τέσσερα θυγατρικά κύτταρα με γενετική ποικιλομορφία.

3. Ποσότητα γενετικού υλικού:

   • Στη μίτωση, τα θυγατρικά κύτταρα έχουν διπλοειδή αριθμό χρωμοσωμάτων (2n), ίδιο με το μητρικό κύτταρο. Στη μείωση, τα θυγατρικά κύτταρα έχουν απλοειδή αριθμό χρωμοσωμάτων (n).

4. Γενετική ποικιλομορφία:

   • Η μίτωση δεν δημιουργεί γενετική ποικιλομορφία (τα κύτταρα είναι πανομοιότυπα), ενώ στη μείωση συμβαίνουν ανασυνδυασμοί γενετικού υλικού (επιχιασμός), που οδηγούν σε γενετική διαφοροποίηση.

5. Ρόλος:

   • Η μίτωση είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη, επιδιόρθωση και ανανέωση των σωματικών κυττάρων. Η μείωση, αντίθετα, είναι απαραίτητη για την παραγωγή γαμετών (ωαρίων και σπερματοζωαρίων) κατά την αναπαραγωγή.

Δύο γαμέτες είναι πολύ σπάνιο να είναι γενετικά όμοιοι λόγω της διαδικασίας της μείωσης, η οποία προάγει τη γενετική ποικιλομορφία μέσα από τους εξής μηχανισμούς:

1. Ανεξάρτητος συνδυασμός χρωμοσωμάτων:
   Κατά την ευθυγράμμιση των ομόλογων χρωμοσωμάτων στη μετάφαση Ι, τα χρωμοσώματα διαχωρίζονται τυχαία προς αντίθετους πόλους. Αυτό σημαίνει ότι ο κάθε γαμέτης περιέχει έναν τυχαίο συνδυασμό μητρικών και πατρικών χρωμοσωμάτων. Ο αριθμός πιθανών συνδυασμών είναι 2ⁿ, όπου n ο αριθμός των ομόλογων ζευγών.

2. Επιχιασμός:
   Κατά την πρόφαση Ι της μείωσης, τα ομόλογα χρωμοσώματα ανταλλάσσουν τμήματα DNA μέσω του φαινομένου του επιχιασμού. Αυτό δημιουργεί νέους συνδυασμούς γονιδίων στα χρωμοσώματα, κάνοντας κάθε γαμέτη μοναδικό.

Επιπλέον, κατά την αναπαραγωγή, ο συνδυασμός ενός γαμέτη από τον έναν γονέα με έναν γαμέτη από τον άλλο γονέα αυξάνει ακόμα περισσότερο την ποικιλία.

Θα πρέπει να γνωρίζεις τα παραδείγματα που υπάρχουν στο βιβλίο.

Παράδειγμα: Κάθε κύτταρο έχει έναν πυρήνα Σ ή Λ;